Caldera Park

Dit is een herpublicatie van een review die ik eerder schreef voor Bordspelwereld.nl.

Laatst reviewde ik Savannah Park. Heerlijk spel en een dikke acht. Niet diepzinnig en hoogdravend, wel zeer doeltreffend en vermakelijk. Little did I know dat veel mensen het met mij oneens waren en dat de heren Kiesling en Kramer deze feedback ten harte hadden genomen en dus verwerkt in de opvolger Caldera Park. Hoewel ik wist van het bestaan van Caldera Park en ook dat er overeenkomsten waren, was ik me er niet van bewust dat het in feite een doorontwikkeling is van Savannah Park. En ik moet zeggen: dat hebben ze goed gedaan. Er zijn zelfs veel mensen die zeggen dat je Savannah Park de deur uit kan doen als je Caldera Park ook hebt. Dat snap ik, maar daar ben ik het niet helemaal mee eens. Ik zal uitleggen waarom.

Het principe bij Caldera Park is hetzelfde als bij Savannah Park. We verhuizen van de savanne naar het Caldera Park, met zijn geheel eigen dierenpopulatie en dito habitat, maar waarbij het eindprincipe overeind blijft: kuddes vormen van dieren door het plaatsen en combineren van tegels. Tegelijkertijd zorg je dat er meertjes in je kudde zitten om ze te kunnen scoren. Daarnaast zijn er nog wat alternatieve scoringsmogelijkheden en zijn er wat obstakels die het plaatsen wat limiteren. Om de beurt bepaalt een speler wat voor tegel er geplaats wordt ét voilà, de overeenkomsten met zijn Afrikaanse broertje/zusje zijn helder. Speler met de meeste punten wint.

Even terug naar het begin voor de niet-kenners. In Caldera Park heb je een speelbord met daarop een hexagon-patroon. Dit patroon ga je vullen met tegels met hierop dieren. Op het bord zijn naast de hexagons verschillende grondsoorten voorgedrukt (zand, bos en bergen) en kraters, watervallen en een rivier. Boven en onder het bord zijn plekken waar tegels komen te liggen. Boven het bord leg je een aantal getrokken dierentegels. Onder het bord komen je tegels met weersomstandigheden. Deze weersomstandigheden zijn het equivalent van de bosbranden uit Savannah Park en geven dus aan welke tegels/diersoorten niet mogen grenzen aan die tegel. Doe je dit straks wel dan zijn deze tegels waardeloos en onderbreken ze je kudde. Dit heeft dus invloed op de eindtelling.

De grondsoorten, de rivier en de watervallen scoren punten als je ze helemaal weet te bedekken. Kraters leveren punten op als je ze volledig weet te ombouwen. Kuddes scoren zoals je gewend bent: het aantal dieren in je kudde x het aantal meertjes in de kudde. Van elk dier scoor je de meeste punten scorende kudde, dus niet persee de grootste, dat is een heersend misverstand. Vier dieren maal drie meertjes levert tenslotte meer op dan zes dieren maal één meertje.

Welnu, de fundamentele verschillen. In Caldera Park leg je je voorraad tegels aan de kant. Je trekt er een zevental en legt deze dus boven je bord. Dit zijn de tegels waar je steeds uit mag kiezen wanneer je ze op je bord gaat plaatsen. Verder trek je dus een zestal weertegels en legt deze onder je bord. Deze tegels liggen gesloten. Je trekt aan het begin van de eerste ronde blind een van de weertegels en legt deze op de plek op het bord waar je deze tegel wil hebben. Deze weertegel vertelt je welke tegels waardeloos en niet meegerekend worden bij de eindtelling wanneer ze aan die weertegel grenzen. Bij Savannah Park betrof dit altijd het aantal dieren. Nu kunnen tegels ook beperken in het soort dier. Let goed op waar je je eerste tegel legt. Het spel speelt immers in rondes en alleen de éérste ronde mag je kiezen waar je deze tegel legt. Vanaf dan leg je elke volgende ronde een nieuwe weertegel met de klok mee op de daarvoor aangegeven plaatsen op je speelbord. Dit is heel tricky omdat je van te voren dus niet weet welke obstakels er komen te liggen, terwijl je daar misschien al wel kuddes aan het vormen bent. De weersomstandigheden liggen immers gesloten. Bovendien zijn er meer weersomstandigheden in het spel dan die je daadwerkelijk op je bord kunt spelen, waardoor je nooit zult kunnen anticiperen op welke weersomstandigheid er nog aan komt. Net Nederland dus. Als escape zit er één goede weersomstandigheid in: een zonnetje met alle dieren, die telt juist als extra diertegels en mag je ook pakken in plaats van een blinde weersomstandigheid.

Maar dan: wanneer bij beide spelers de eerste weersomstandigheid is getrokken en geplaatst, gaan spelers om en om bepalen welke tegel we op ons spelersbordje kunnen plaatsen. Omdat we nu niet allemaal dezelfde tegels hebben zoals bij Savannah Park, maar random gekozen tegels uit de voorraad hebben klaar liggen, kunnen we niet zoals bij Savannah Park de exacte tegel bepalen en plaatsen. Wel kunnen we bepalen welk dier we willen verplaatsen en als extra nu ook naar welk gebied. Dit doen we door het gebruik van een algemeen spelersbord waarop alle mogelijke zetten worden aangegeven. Er zijn net zoveel dieren als gebieden. In elke ronde wordt elk dier een keer gespeeld en elk gebied, in random combinaties. Dit doe je door een dierenfiche op dat gebied te plaatsen en de instructie te geven die daarbij hoort: “We plaatsen allemaal een wolf in het berggebied”, of: We plaatsen allemaal een bizon langs de krater”. Elke speler kiest vervolgens een tegel boven aan zijn bordje om deze volgens aanwijzing te plaatsen op zijn of haar bord en vult die tegels gelijk weer aan vanuit zijn of haar eigen voorraad. Heb je geen bizon, dan leg je een willekeurig dier langs de krater. Heb je wel een bizon maar geen plek meer langs de krater, dan leg je een bizon op een willekeurige plek. Kun je beide niet, dan heb je vrij spel.  Elke ronde bestaat uit het spelen van elk dier en elk mogelijk gebied, waarbij de keuze natuurlijk steeds beperkter wordt. Het laatst overgebleven dier gaat automatisch naar het laatste overgebleven gebied. Na een ronde wordt er een nieuwe weertegel getrokken en begint een nieuwe ronde, waarbij de speler links van de huidige startspeler, de nieuwe startspeler wordt. Dit herhaalt zich nog vier rondes, in totaal dus vijf, waarna de scores worden berekend.

Eerlijkheid gebied me te zeggen dat Caldera Park inderdaad een stuk beter is. Het (voor sommige te) beperkende element die Savannah Park heeft doordat je bord al vol ligt met tegels is omzeilt, zonder het element waarbij je elkaar kan pesten door een rottegel te kiezen weg te nemen. Sterker nog, hierin kun je nog meer sturen, doordat de keuze van jouw dier invloed heeft op de mogelijkheden die daarna nog overblijven en het nu ook stuurt wáár een tegel moet komen te liggen. Hiermee heb je dus invloed op de combinaties die je tegenspelers kunnen maken. Doordat je daarbij afhankelijk bent van de tegels die je random uit je voorraad trekt, wordt het spel veel diverser, diepgaander en veel minder een repeterende handeling zoals bij Savannah Park, waarbij iedereen áltijd hetzelfde doet.
Dit maakt het spel tegelijkertijd zowel uitdagender als makkelijker. Hoewel je meer keuzes heb in het pakken van tegels, is er meer sturing op waar je deze neer moet leggen. Je kan dus nog makkelijker forceren dat een kudde van je tegenstander wordt open gebroken, door als het jou uitkomt een dier te spelen in een gebied waarvan je ziet dat je tegenstander totaal andere dieren heeft liggen. Dit maakt het spel minder solistisch en interactiever. Maar tegelijkertijd geeft de ruimte op het bord en de minder specifieke omschrijving van de tegel (je kan bv zelf het aantal kiezen) je ook meer mogelijkheden om om blokkades heen te werken, omdat je zoals bij Savannah Park je tegels niet al óp je bord hebt liggen, en je dus meer ruimte hebt. Het weghalen van dat element is voor mij wel een dermate verschil dat ik het leuk vind om beide varianten in de kast te houden. De frustratie bij Savannah Park als iemand je een tegel dwingt te verplaatsen waar je nog helemaal geen plek voor hebt, heeft ook zijn charme. Wel staat de 8 van Savannah Park in een ander daglicht en vind ik dat Caldera Park hem meer verdient, omdat dit iets meer de doorgewinterde speler bedient en zal bekoren en meer diepgang kent. Savannah Park is een mooie instapper die voor een lagere leeftijd wellicht dezelfde kwaliteit heeft en kan dienen als opstapje naar Caldera Park. Door alle verbeteringen vind ik het spel niet volledig “van hetzelfde laken een pak”.

Heb je beide nog niet en wil je kiezen? Met kids en beginnende spelers zeker Savannah Park. Evenals wanneer je wel kan genieten van de frustratie die de beperkingen opleveren. Wil je meer diepgang, uitdaging en variatie, kies dan Caldera Park. Heb je Savannah Park al in huis, dan zeker Caldera Park kopen als aanvulling. Heb je Caldera Park al in huis en voorziet die compleet in je behoefte, dan is Savannah Park niet direct een aanvulling. Ben je gewoon een fanaat en heb je last van completitis, dan is het hebben van beide spellen zeker geen schande. Met terugwerkende kracht degradeert Savannah Park wel naar een 7, zodat ik Caldera Park met goed fatsoen een 8 kan geven.

I recently reviewed Savannah Park. A fantastic game and a solid eight. Not profound or bombastic, but very effective and entertaining. Little did I know that many people disagreed with me, and that Kiesling and Kramer had taken this feedback to heart and incorporated it into the successor, Caldera Park. Although I knew of Caldera Park’s existence and that there were similarities, I wasn’t aware that it was essentially a further development of Savannah Park. And I have to say: they did a great job. Many people even say you can ditch Savannah Park if you also have Caldera Park. I understand that, but I don’t entirely agree. I’ll explain why.

The principle of Caldera Park is the same as Savannah Park. We move from the savanna to Caldera Park, with its own unique animal population and habitat, but the ultimate principle remains: forming herds of animals by placing and combining tiles. At the same time, you ensure that there are lakes in your herd to score them. There are also some alternative scoring options and some obstacles that limit the placement. Each player takes turns deciding which tile to place, and voilà, the similarities with their African siblings are clear. The player with the most points wins.

Back to the beginning for those unfamiliar with the game. In Caldera Park, you have a game board with a hexagon pattern. You’ll fill this pattern with tiles depicting animals. Besides the hexagons, the board features various soil types (sand, forest, and mountains), craters, waterfalls, and a river. Above and below the board are areas where tiles will be placed. Above the board, you place a number of drawn animal tiles. Below the board, you place tiles with weather conditions. These weather conditions are the equivalent of the wildfires in Savannah Park and therefore indicate which tiles/animal species may not be adjacent to that tile. If you do so later, these tiles will be worthless and will disrupt your herd. This therefore affects the final score.

The ground types, the river, and the waterfalls score points if you manage to completely cover them. Craters score points if you manage to completely cover them. Herds score as usual: the number of animals in your herd x the number of ponds in the herd. For each animal, you score the highest-scoring herd, not necessarily the largest one; that’s a common misconception. After all, four animals x three ponds yields more than six animals x one pond.

Now, the fundamental differences. In Caldera Park, you set aside your supply of tiles. You draw seven of them and place them above your board. These are the tiles you can choose from each time you place them on your board. You also draw six weather tiles and place them below your board. These tiles are face down. At the start of the first round, you draw one of the weather tiles blindly and place it on the spot on the board where you want it to be. This weather tile tells you which tiles are worthless and not counted in the final scoring if they are adjacent to that weather tile. In Savannah Park, this always concerned the number of animals. Now, tiles can also limit the type of animal. Pay close attention to where you place your first tile. The game is played in rounds, and you can only choose where to place this tile in the first round. From then on, you place a new weather tile clockwise in each subsequent round on the designated spots on your board. This is very tricky because you don’t know in advance which obstacles will be placed, even though you might already be forming herds there. After all, the weather conditions are locked. Moreover, there are more weather conditions in the game than you can actually play on your board, meaning you’ll never be able to anticipate which weather condition will come next. Just like the Netherlands, then. As an escape, there is one good weather condition: a sunny day with all the animals, which actually counts as extra animal tiles and you can take instead of a blind weather condition. Caldera Park 3

But then: when both players have drawn and placed their first weather condition, players take turns deciding which tile to place on our player board. Because we don’t all have the same tiles as in Savannah Park, but rather randomly selected tiles from the stockpile, we can’t determine and place the exact tile as in Savannah Park. We can, however, determine which animal we want to move and, as an added bonus, to which area. We do this by using a general player board that shows all possible moves. There are as many animals as areas. In each round, each animal is played once, and each area is played in random combinations. This is done by placing an animal token on that area and following the instructions.

Give the corresponding tile: “We all place a wolf in the mountain area,” or “We all place a bison along the crater.” Each player then chooses a tile at the top of their board to place on their board as directed, and immediately replenishes these tiles from their own supply. If you don’t have a bison, place a random animal along the crater. If you have a bison but no space along the crater, place a bison anywhere. If you can’t play both, you have free rein. Each round consists of playing every animal and every possible area, with the choices gradually becoming more limited. The last remaining animal automatically goes to the last remaining area. After a round, a new weather tile is drawn, and a new round begins, with the player to the left of the current starting player becoming the new starting player. This repeats for four more rounds, for a total of five, after which the scores are calculated.

In all honesty, I have to admit that Caldera Park is indeed much better. The (too) restrictive element that Savannah Park has Because your board is already full of tiles, this is circumvented, without removing the element of bullying each other by choosing a bad tile. In fact, you have even more control over this, because your animal choice influences the remaining possibilities and now also directs where a tile must be placed. This means you influence the combinations your opponents can make. Because you are dependent on the tiles you randomly draw from your supply, the game becomes much more diverse, deeper, and much less repetitive than in Savannah Park, where everyone always does the same thing.
This makes the game both more challenging and easier. Although you have more choices in drawing tiles, there is more control over where you place them. This makes it even easier to force your opponent’s herd to be broken up by, if it suits you, playing an animal in an area where you see your opponent has completely different animals. This makes the game less soloistic and more interactive. At the same time, the space on the board and the less specific The tile description (you can choose the number yourself, for example) also gives you more options for working around blockages, because, like in Savannah Park, you don’t already have your tiles on the board, giving you more space. Removing that element makes such a difference for me that I enjoy keeping both versions. The frustration in Savannah Park, when someone forces you to move a tile you don’t have room for yet, also has its charm. However, the 8 in Savannah Park is presented in a different light, and I think Caldera Park deserves it more, as it caters more to and will appeal to seasoned players and offers more depth. Savannah Park is a great entry-level game that might offer the same quality for a younger age group and can serve as a stepping stone to Caldera Park. Because of all the improvements, I don’t think the game is completely “one size fits all.”

Don’t have both yet and want to choose? With kids and beginning players, definitely Savannah Park. Just as if you can enjoy the frustration that… The limitations pose a problem. If you want more depth, challenge, and variety, choose Caldera Park. If you already own Savannah Park, definitely buy Caldera Park as a supplement. If you already own Caldera Park and it completely meets your needs, Savannah Park isn’t really a supplement. If you’re simply a fanatic and suffer from completitis, then owning both games is certainly no shame. However, Savannah Park has been retroactively downgraded to a 7, so I can give Caldera Park an 8 with all due respect.